Trong thế kỷ 21, với sự phát triển không ngừng của ngành công nghiệp và thị trường hàng hoá, khái niệm về “chuỗi cung ứng lạnh là gì” ngày càng trở nên quan trọng và không thể thiếu. Chuỗi cung ứng lạnh không chỉ đơn thuần là một phần của ngành logistics mà còn là yếu tố then chốt quyết định đến chất lượng và an toàn của các sản phẩm từ khi sản xuất đến khi đến tay người tiêu dùng. Hãy cùng tìm hiểu sâu hơn về khái niệm này và vai trò quan trọng của nó trong nền kinh tế hiện đại trong bài viết dưới đây.
Chuỗi cung ứng lạnh (cold chain) là gì?
Nhiều người thắc mắc rằng cold chain logistics là gì? Chuỗi cung ứng lạnh (Cold chain) là hệ thống cung ứng đặc biệt có khả năng kiểm soát và duy trì các yếu tố như nhiệt độ, độ ẩm,… để bảo quản hàng hóa tốt nhất. Mục tiêu chính là đảm bảo chất lượng và kéo dài thời gian lưu trữ của sản phẩm trước khi đi vào thị trường.
Trong chuỗi cung ứng lạnh, các loại hàng hóa đa dạng từ sản phẩm nông nghiệp, hàng thủy hải sản, đến hàng đông lạnh chế biến, hoa quả tươi cắt cành và sản phẩm dược phẩm, đặc biệt là vắc-xin.
Cấu trúc chuỗi cung ứng lạnh
Sau khi đã tìm hiểu về cold chain là gì? Chúng ta tiếp tục khám phá phần cấu trúc của chúng.
Xét trên tính vật lý
Trong chuỗi cung ứng lạnh, có hai thành phần cơ bản là hệ thống kho lạnh và hệ thống xe tải lạnh:
- Hệ thống kho lạnh: Chịu trách nhiệm lưu trữ và bảo quản hàng hóa tại các điểm trọng yếu của hệ thống logistics. Tại đây, hàng hóa được giữ lại trước khi được chuyển đến người tiêu dùng cuối cùng hoặc các điểm phân phối khác.
- Hệ thống xe tải lạnh: Đóng vai trò trong quá trình phân phối, đảm bảo điều kiện về nhiệt độ, độ ẩm, … của hàng hóa trong suốt quá trình vận chuyển.
> Tìm hiểu thêm dịch vụ
- Cho thuê container lạnh các loại từ 10ft, 20ft, 40ft, 45ft
- Cho thuê xe tải đông lạnh tại TPHCM
- Cho thuê kho lạnh tại TP.HCM
- Làm kho lạnh Container tại TP.HCM
Xét theo phương thức tổ chức
Ngoài các thành phần vật lý đã được đề cập, khi nói đến chuỗi cung ứng kho lạnh, chúng ta cần xem xét cả các thủ tục quản lý quy trình vận hành, kiểm soát và sử dụng hiệu quả các thiết bị vận tải.
Sự phát triển của cold chain (chuỗi cung ứng lạnh) ở Việt Nam và trên thế giới
Theo khảo sát của EuroMonitor, thị trường chuỗi cung ứng lạnh tại Việt Nam được đánh giá có tiềm năng lớn. Chỉ riêng nhu cầu cung cấp dịch vụ lạnh cho thị trường bán lẻ đã lên tới khoảng 1,2 tỷ USD. Trong đó, các lĩnh vực như dược phẩm, chăm sóc sức khỏe có thể đạt tới quy mô thị trường lên đến 10 tỷ USD.
Tuy nhiên, Việt Nam vẫn đang gặp phải nhiều thách thức trong việc phát triển hệ thống chuỗi cung ứng lạnh. Cụ thể, hệ thống kho lạnh quốc gia vẫn chưa đáp ứng đủ nhu cầu và còn thiếu hụt cấu trúc kho lạnh phù hợp, công nghệ và kỹ năng còn hạn chế, đặc biệt là trong việc bảo quản thủy sản ở nhiệt độ thấp.
Hơn nữa, đa số doanh nghiệp trong chuỗi cung ứng lạnh ở Việt Nam hiện nay có quy mô nhỏ lẻ và thường hoạt động trong phân khúc thị trường trên nhiều giai đoạn khác nhau. Điều này cho thấy còn rất nhiều công việc cần được thực hiện để nâng cao hiệu quả và phát triển chuỗi cung ứng lạnh tại Việt Nam.
Tại sao chuỗi cung ứng lạnh quan trọng?
Chuỗi cung ứng lạnh đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ tính “toàn vẹn” của sản phẩm/hàng hóa. Quản lý hiệu quả chuỗi cung ứng lạnh giúp doanh nghiệp giảm thiểu rủi ro, tăng cơ hội bán hàng, cải thiện quy trình và chất lượng sản phẩm, cũng như tăng doanh thu cho tổ chức. Đối với các doanh nghiệp sản xuất và kinh doanh, chuỗi cung ứng lạnh mang ý nghĩa quan trọng trong việc đảm bảo sự thành công và phát triển bền vững.
Kéo dài thời gian tuổi thọ, giá trị sử dụng và giảm tỷ lệ hư hỏng các loại hàng hóa
Thống kê cho thấy rằng, chuỗi cung ứng lạnh có thời gian lưu trữ của hàng hóa kéo dài gấp đôi đến ba lần so với thông thường và tỷ lệ hao hụt hoặc hỏng hóc cũng giảm đi khoảng 60 – 70%. Điều này tạo điều kiện lý tưởng cho các doanh nghiệp cho phép họ có thêm thời gian để phân phối và đưa các sản phẩm chất lượng nhất đến tay người tiêu dùng.
Nâng cao các trải nghiệm của khách hàng và tạo lòng trung thành
Với việc lưu trữ và bảo quản sản phẩm một cách chuyên nghiệp chuỗi cung ứng lạnh đã đáp ứng tốt nhất nhu cầu của người tiêu dùng. Điều này giúp củng cố mối quan hệ giữa doanh nghiệp và khách hàng, tạo ra nguồn doanh thu ổn định và bền vững, đảm bảo sự phát triển kéo dài của mô hình kinh doanh sản xuất của tổ chức.
Nâng cao chất lượng cuộc sống, mở ra cơ hội hợp tác cho nền kinh tế bền vững
Việc nâng cao chất lượng sản phẩm và kéo dài thời gian bảo quản không chỉ giúp cải thiện sự hài lòng mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho việc xuất khẩu sản phẩm đến thị trường quốc tế. Điều này không chỉ tăng thêm nguồn thu nhập mà còn thúc đẩy quan hệ hợp tác bền vững giữa các quốc gia.
Khó khăn khi phát triển chuỗi cung ứng lạnh ở Việt Nam
Thiếu hệ thống kho lạnh chuyên dụng cho bảo quản lạnh
Dữ liệu thống kê cho thấy rằng, hiện nay các hệ thống kho lạnh trên toàn quốc không đáp ứng đủ nhu cầu sử dụng. Cơ cấu của các kho lạnh hiện tại chưa phù hợp với yêu cầu, đặc biệt là thiếu hụt kho lạnh để bảo quản sâu cho hàng thủy sản. Tổng công suất cũng chưa được phân bổ một cách hợp lý và trình độ công nghệ không đồng đều.
Không đủ phương tiện vận chuyển và công nghệ bốc xếp hàng lạnh
Để vận chuyển hàng lạnh, các doanh nghiệp thường sử dụng các phương tiện như container, xe tải và tàu chở hàng. Tuy nhiên, hiện nay, các phương tiện này thiếu hụt và chất lượng vận hành không được đảm bảo.
Ví dụ, tại khu vực Đồng Bằng Sông Cửu Long – vùng trọng điểm trong việc nuôi trồng và chế biến thủy hải sản xuất khẩu của cả nước – chi phí vận tải lạnh đang đối mặt với sự tăng cao (chiếm khoảng 25% giá thành sản phẩm).
Cách xây dựng một chuỗi cung ứng lạnh hiệu quả
Chuỗi cung ứng lạnh đóng vai trò quan trọng trong việc bảo quản và vận chuyển các loại hàng hóa nhạy cảm với nhiệt độ. Để xây dựng một chuỗi cung ứng lạnh hiệu quả, cần chú trọng vào các yếu tố sau:
Lựa chọn công nghệ phù hợp
- Hệ thống kho lạnh: Lựa chọn hệ thống kho lạnh phù hợp với nhu cầu bảo quản và lưu trữ sản phẩm.
- Thiết bị theo dõi nhiệt độ: Sử dụng thiết bị theo dõi nhiệt độ để giám sát và ghi chép dữ liệu nhiệt độ trong suốt quá trình vận chuyển và lưu trữ.
- Phần mềm quản lý chuỗi cung ứng: Sử dụng phần mềm quản lý chuỗi cung ứng để theo dõi và kiểm soát hoạt động của chuỗi cung ứng lạnh.
Quản lý vận chuyển và lưu trữ
- Lựa chọn phương tiện vận chuyển phù hợp: Lựa chọn phương tiện vận chuyển có khả năng duy trì nhiệt độ thích hợp cho sản phẩm.
- Lập kế hoạch tuyến đường vận chuyển hiệu quả: Lập kế hoạch tuyến đường vận chuyển tối ưu để giảm thiểu thời gian vận chuyển và tránh các yếu tố ảnh hưởng đến nhiệt độ.
- Quản lý kho bãi hiệu quả: Áp dụng các quy trình quản lý kho bãi chặt chẽ để đảm bảo chất lượng sản phẩm được bảo quản tốt nhất.
Chuỗi cung ứng lạnh hiện nay đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo chất lượng và an toàn của hàng hóa từ quá trình sản xuất đến khi đến tay người tiêu dùng. Tại Việt Nam, mặc dù tiềm năng của ngành này là rất lớn, nhưng vẫn còn nhiều thách thức cần vượt qua như cơ sở hạ tầng chưa đáp ứng đủ, công nghệ và quản lý chưa hiệu quả. Tuy nhiên, với sự phát triển và đầu tư hợp lý, việc xây dựng một hệ thống chuỗi cung ứng lạnh bền vững sẽ góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống và phát triển kinh tế của đất nước, đồng thời tạo ra cơ hội lớn cho các doanh nghiệp trong lĩnh vực logistics và cung ứng hàng hoá.
> Xem thêm:
Bán vỏ container lạnh giá tốt tại Hi-tech Container
Công suất tiêu thụ điện của container lạnh 10ft, 20ft, 40ft, 45ft
